برنامه مشترک آژانس بینالمللی انرژی اتمی/ سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) برای کاربرد تکنیکهای هستهای در غذا و کشاورزی، بیش از ۵۰ سال است که از کشورهای عضو در استفاده از تکنیکهای هستهای جهت بهنژادی گیاهی پشتیبانی میکند. این برنامه شامل استفاده از جهشهای القاشده جهت ایجاد تنوع و بهنژادی گیاهان زراعی برای عملکرد بیشتر، ارزش غذایی بهتر و انعطافپذیری بیشتر در برابر تنشهای زیستی و غیر زیستی میباشد. این رویکرد که برای اولین بار در اواخر دهه ۱۹۲۰ اجرا شد، در سراسر جهان بسیار موفقیتآمیز بوده است. بیش از ۳۲۰۰ واریته جهشیافته که بهطور رسمی ثبت شدهاند را میتوان در پایگاه داده واریتههای جهشیافته آژانس بینالمللی انرژی اتمی (IAEA) یافت. برنامه مشترک آژانس بینالمللی انرژی اتمی/ سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) بیش از ۱۵۰ گونه گیاهی مختلف را پوشش میدهد، از جمله برنج متحمل به تنش شوری، جو باقابلیت رشد در ارتفاع بیش از ۳۰۰۰ متری، و گندم مقاوم در برابر بیماری زنگ گندم نژاد Ug۹۹ با شیوع بالا. در عین موفقیت، عواملی وجود دارند که تولید و امنیت غذایی جهان را تهدید میکنند. این موارد شامل افزایش جمعیت جهانی و تغییرات اقلیمی میباشند. بنابراین، تلاشهای مداوم و فزایندهای در زمینه ژنتیک و بهنژادی گیاهی برای تأمین تقاضای جهانی مواد غذایی موردنیاز است. تکنولوژیهای زیستی نوظهوری که از توالی ژنوم موجود استفاده میکنند، میتوانند برای تسهیل و تسریع روند بهنژادی گیاهی مورداستفاده قرار گیرند. اگرچه این فناوریها در کشورهای پیشرفته بهصورت موفقیتآمیزی اعمال میشوند، انتقال فناوری به کشورهای درحالتوسعه میتواند چالشبرانگیز باشد. این چالشها شامل هزینههای تجهیزات و مواد و سهولت اجرای آزمایشات مربوطه میشود. روشهای توصیف شده در این کتاب با ارائه روشهای مولکولی مقرونبهصرفه و ساده برای تعیین ویژگیهای ژرمپلاسم که میتواند در هر آزمایشگاه مجهز به زیستشناسی مولکولی پایه استفاده شود، به این مسئله میپردازند.
مجتبی کردرستمی -بهنام ناصریان خیابانی
فصل اول: جهش و تعریف آن در به نژادی گیاهی
جهش؛ ﻣﻘﺪﻣﻪ و اﻫﻤﻴﺖ آن
پیشینه جهش و جهشزایی
انواع جهش
تغييرات ژنومي (جهشهاي ژنومي)
جهشهايكروموزومي
مزیتها و کاربردهای استفاده از جهش
ﻋﻮاﻣﻞ ﺟﻬﺶزا
عوامل جهشزاي شیمیایي
عوامل جهشزاي فیزیکی
اشعه ماوراء بنفش
اﺷﻌﻪ اﻳﻜﺲ
ﻧﻮﺗﺮونﻫﺎي ﺳﺮﻳﻊ و آﻫﺴﺘﻪ
ذرات آلفا
ذرات بتا
اﺷﻌﻪ ﮔﺎﻣﺎ
ﻣﻜﺎﻧﻴﺰم ﻋﻤﻞ ﭘﺮﺗﻮﻫﺎي ﻳﻮﻧﻴﺰهﻛﻨﻨﺪه
مثالهاي از كاربرد جهش در ایران
فصل دوم: مقدمهای بر استخراج DNA و کشف جهشها
مقدمه
روشهای استخراج DNA ژنومی از بافتهای گیاهی
روشهای کشف و توصیف تغییرات طبیعی و القایی
فصل سوم: ملاحظات بهداشتی و ایمنی کار در آزمایشگاه
پیشینه
تهیه کیت دستساز جاذب مواد شیمیایی
فصل چهارم: جمعآوری و ذخیره نمونه گیاهی جهت استخراج DNA
مقدمه
دستورالعملها
مواد
روشها
فصل پنجم: استخراج مقرون به صرفه DNA
مقدمه
مواد
روشها
تهیه محلول پودر سیلیکای متصلشونده به DNA
استخراج مقرون به صرفه DNA
بافرهای جایگزین برای استخراج DNA
کیفیت DNA ژنومی حاصل از روش استخراج DNA مبتنی بر پودر سیلیکا
کیفیت DNA ژنومی حاصل از روش استخراج DNA
خلاصه
فصل ششم: تکثیر PCR برای شناسایی جهش
مقدمه
مواد
روشها
فصل هفتم: برش آنزیمی نواحی جفتشدگی ناجور
مقدمه
مواد
روشها
فصل هشتم: آنزیمهای جایگزین جهت برش نواحی جفتشدگی
مقدمه
مواد
روشها
استخراج آنزیم
تغلیظ آنزیمها با استفاده از دستگاههای فیلتر
آزمون فعالیت برش نواحی جفتشدگی ناجور
نمونهای از محصولات PCR آغازگرهای TILLING
نمونهای از روش TILLING مقرون بهصرفه
نمونه فعالیت آنزیمی آنزیم حاصل از علفهای هرز
خلاصه
فصل نهم: یک روش ساده برای اعتبارسنجی گیاهان دابلهاپلوئید
مقدمه
مواد آزمایشگاهی مورد نیاز
مواد مورد نیاز برای تکثیر PCR
برش آنزیمی نواحی جفتشدگی ناجور
الکتروفورز ژل آگارز
روشها
تکثیر PCR
برش آنزیمی نواحی جفتشدگی ناجور
الکتروفورز ژل آگارز
فصل دهم: استفاده از گیاهان عالی درآزمون کامت قلیایی
مقدمه
تفاوت بین روش کامت قلیایی در حیوانات و گیاهان
کشت و تیمار گیاهان برای روش کامت قلیایی
پیاز (Allium cepa)
تنباکو (Nicotiana tabacum)
باقلا (Vicia faba)
گیاهان مورد استفاده در مطالعات In Situ
جداسازی هستهها از بافتهای گیاهی
جداسازی هستهها از طریق تشکیل پروتوپلاست
جداسازی هستهها توسط تخریب مکانیکی دیواره سلولی
جداسازی هستهها از ریشهها یا برگها
تهیه اسلایدهای سنجش کامت قلیایی
باز کردن مارپیچ DNA و الکتروفورز
رنگآمیزی DNA
خواندن اسلایدها، بیان مقدار آسیب DNA، روشهای آماری
مراحل انجام آزمون کامت قلیایی
معرفها، محیطهای رشد، بافرها
نتیجه گیری نهایی
منابع و مآخذ
دسته بندی موضوعی | موضوع فرعی |
كشاورزي و منابع طبیعی |
کشاورزی
|